وفاق اجتماعی

بیش از هر چیز باید به کیفیت تکوین وفاق اجتماعی نظر کرد، چرا که وفاق امری قراردادی نیست و شاخصه‌های بیرونی آن نیز با قراداد حاصل نیامده است. سیر تکوین وفاق اجتماعی بی‌هیچ تردید از اجتماعی منجر نمی‌شود مگر آنکه نفس « معرفت نسبت به چگونگی ایجاد ایجاد وفاق ا جتماعی» را لازمه بقای آن بدانیم، که البته در این صورت این بحث را باید از لازم‌‌ترین مباحثی دانست که باید مورد طرح قرار گیرد.

وقتی می‌پرسیم که « شاخصه‌های وفاق اجتماعی در جمهوری اسلامی چیست؟ » باید توجه داشت که جمهوری اسلامی خود معلول و نتیجه یک وفاق اجتماعی است نه علت آن، و بنابراین ، درست‌تر آن است که بپرسیم « علت تکوین وفاق اجتماعی بر حکومت جمهوری اسلامی چیست. » و قبل از این سوال ، همانطور که گذشت، باید از چگونگی تکوین وفاق اجتماعی سوال کرد، چرا که ممکن است حکومتی که معلول یک وفاق اجتماعی نیست بر سر کار باشد چنانچه رژیم شاهنشاهی ایران چنین بود، ودر حالتی  دیگر، ممکن است که مردم بر امر معینی که بعدها به صورت شاخصه‌ای برای وفاق اجتماعی ظهور کند اتحاد و اتفاق و اجتماع پیدا کنند، حال آنکه آن امر پیش از این قرارداد نشده باشد و یا از جانب حکومتی که بر سر کار است مورد تأیید نباشد، چنان که مردم ایران بر رهبری امام امت (قدس سره) به وفاق رسیده بوده‌اند، حال آنکه حضرت او هنوز در تبعید بود.

 وفاق اجتماعی وقتی حاصل می‌آید که جامعه‌ای بر امری معین به اتفاق اتحاد دست یابند و چون فردی واحد عمل کنند ـ و البته وفاق به این معنا هرگز مطلقاً به دست نمی‌آید و به طور نسبی وقتی « عموم » مردم بر امری اتفاق کنند معنای « وفاق » محقق شده است.

از جانب دیگر ، باید توجه داشت که هر چه عموم مردم بر آن اتفاق یابند لزوماً حقیقت و عدالت نخواهد بود و « اکثریت آرا » ضرورتاً متمایل به جانب حق و عدالت نیست، چنان که در دوران رایش سوم، راسیسم هیتلری امری بود که اکثریت مردم آلمان بر آن به اتفاق رسیده بودند. رای اکثریت مردم لزوماً « محترم » نیست و اگر قاعده حکومت‌ها بر این قرار گرفته است، نه به آن دلیل است که توافق اجتماعی بر امری معین، میزان (تشخیص) حق از باطل است، بلکه به آن علت است که توافق اجتماعی لازمه ایجاد و بقای حکومت‌هاست. حکومت‌ اگر غضب نشده باشد، عهدی است که عموم مردم با حاکمان بسته‌اند و به همین علت هم این توقع و جود دارد که در صورت وقوع جنگ ، مردم داوطلبانه حضور یابند و عهدی را که بسته‌اند پاس دارند.

...

دان لود کامل

   توجه: برای دریافت رمز مقالات باید به عضویت دهکده خاله فر درآمده باشید.