شعر شاعران معاصر ایران چندى است که در سرزمین هاى آلمانى زبان شروع به نشو و نشر کرده است. گرچه هنوز ترجمه و انتشار سروده هاى شاعران معاصر ایران به گستردگى
شعر شاعران عرب نرسیده است و هنوز نیما و فروغ و شاملو، آوازه آدونیس و درویش و قبانى را نیافته اند اما اینان نیز اندک اندک به انجمن شاعران رخت از جهان بربسته و نام آشناى
شرق مى پیوندند. البته دلخوشى ما حداقل در آن است که در کنار «شاعران حرفه اى» فیلمسازان و نقاشانمان هم، اگر نه در ایران، حداقل در اروپا، کمابیش شهرت شاعرى یافته اند؛
کسانى چون عباس کیارستمى که ترجمه هایکو گونه هایش با عنوان «همراه با باد» با پى گفتارى از «پتر هاندکه» ، نویسنده سرشناس اتریشى، سال گذشته در آلمان انتشار یافت.
در سال گذشته میلادى، مجموعه اى نیز از شعرهاى شاعران زن سرزمین هاى شرق مسلمان که آن مارى شیمل در واپسین سال هاى زندگى خود به آلمانى ترجمه کرده بود با
عنوان «کتابى به نام شادى» در آلمان منتشر شد که شعرهایى از پانزده تن از سرایندگان زن معاصر ایران هم در آن یافت مى شد؛ از جمله پروین اعتصامى، سیمین بهبهانى، فروغ
فرخزاد، پرى توانگر، طاهره صفارزاده، بهار رهادوست، گیتى خوشدل و فرشته یمینى شریف. شیمل در اثناى پژوهش هاى خود پیرامون عرفان و ادبیات مشرق زمین از دوره هاى
نخستین تا سده بیستم میلادى، از میان سروده هاى زنان عرب و ترک و ایرانى و ازبک و اردو، زیباترین شعرها را برگزیده و با زیبایى و گویایى توصیف ناپذیرى به زبان آلمانى ترجمه کرده
و پیشگفتارى بسیار جالب و آموزنده نیز درباره نقش عارفان زن در جایگاه شاعران و جهان اسلام بر کتاب افزوده بود. او تاکید دارد که «در این مقدمه میان شاعران معاصر زن، فروغ
فرخزاد بى تردید از جایگاهى والا برخوردار است» و در ادامه مى نویسد: «این نخستین بار نیست که شعرهاى فروغ به زبان آلمانى ترجمه مى شود؛ پیشتر نیز مجموعه اى از
سروده هاى او را کورت شارف و برخى را سیروس آتاباى به آلمانى ترجمه کرده بودند.» اشاره شیمل بیشتر به ترجمه هاى کورت شارف از سروده هاى فروغ فرخزاد است که چند سال
پیش از این در دفترى با عنوان «آن روزها» منتشر و پس از اندک زمانى کمیاب شد. و اینک در حال حاضر نایاب است. شارف سرپرست انستیتوى گوته در لیسبون پرتغال است. میان
سال هاى ???? تا ???? میلادى (???? تا ????) سرپرستى انستیتوى گوته را در تهران به عهده داشت و در دوران انقلاب با همکارى «کانون نویسندگان ایران» شب هاى شعر و
داستان خوانى را که به «ده شب» شهرت یافت، برپا کردند. او از همان سال ها به شعر معاصر ایران دلبستگى بسیار داشت و با برخى از نویسندگان و شاعران ایرانى طرح دوستى
ریخت و با بسیارى از اهل قلم نشست و برخاست داشت.
به تازگى کورت شارف ترجمه گزیده اى از شعرهاى معاصر ایران را در آلمان به چاپ رسانده است. این مجموعه در سپتامبر ???? میلادى، تقریبا همزمان با نمایشگاه کتاب فرانکفورت،
منتشر شد. ناشر آلمانى این دفتر شعر را در مجموعه «کتابخانه جدید شرقى» منتشر کرده و نسخه اى از آن را پیش از انتشار در اختیار من گذاشته است. بر روى جلد این دفتر شعر،
در کنار عکسى هنرى از شیرین نشاط، عنوان یکى از زیباترین شعرهاى فروغ فرخزاد نقش بسته است: باد ما را خواهد برد. شارف هم مقدمه اى بر این مجموعه نگاشته است و هم
مدخلى درباره تاریخچه شعر فارسى و هم در فصلى به معرفى شاعران این دفتر پرداخته است. افزون بر اینها، «سعید» شاعر ایرانى تبار که به زبان آلمانى شعر مى سراید،
پى گفتارى بر این مجموعه افزوده است. مترجم دقیقا صد شعر از بیست و دو شاعر معاصر ایران را براى این دفتر برگزیده است که به باور او در شمار «مهمترین شاعران ایران در قرن
بیستم» قرار دارند. البته او تاکید مى کند که شعرهاى برگزیده براى این جنگ- به استثناى سروده هاى دو شاعر- تماما پس از کودتاى بیست و هشت مرداد و در فاصله زمانى میان
سال هاى ???? تا ???? که شارف آن را دوران اوج «شعر نو فارسى» مى نامد، منتشر شده اند. او این دو دهه را که با دگرگونى هاى اجتماعى گسترده اى همراه بود، به لحاظ
تحولاتى که در گستره ادبیات ایجاد شد، داراى اهمیت بسیار مى داند و ویژگى شعر این دوره را در بیان استعارى و زبان نمادى آن مى خواند که شاعران ناگزیر براى گریز از سانسور و
ممیزى برگزیده بودند.اما در مقدمه کتاب، گذشته از این اشارات کلى و نیز شرحى تکرارى که شارف از چگونگى برگزارى ده شب شعر و داستان خوانى در دوران انقلاب نوشته است،
مطلبى دندان گیر یافت نمى شود. مدخلى هم که مترجم با عنوان «تاریخچه شعر فارسى» نگاشته، بیشتر مرورى است شتابزده بر تحولات زبان فارسى از شش قرن پیش از میلاد
مسیح تا حمله اعراب به ایران و برآمدن شاعرانى چون رودکى و فردوسى که تجدید حیات زبان فارسى را در پى داشت. او به دگرگونى هاى تاریخى و اجتماعى از صدر اسلام تا دوران
قاجار و جنبش مشروطه و سلطنت پهلوى و کودتاى بیست و هشت مرداد و رویدادهاى انقلاب پنجاه و هفت هم اشاراتى دارد. افزون بر اینها نه تنها از چگونگى خلع ید از احمدشاه و
«اصلاحات» و مدرنیسم دوران رضا شاه و «کشف حجاب» و قانون کاپیتولاسیون نوشته است بلکه پس از «سوسیالیست» خواندن نیما، تحلیلى نیز از کودتاى بیست و هشت مرداد و
پیامدهاى «انقلاب سفید» و علل بروز انقلاب پنجاه و هفت به دست داده است.
...
<<<بیشتر مقالات سایت که اعضا به آن دستیابی پیدا می کنند با ذکر منبع می باشند.>>>
توجه: برای دریافت رمز مقالات باید به عضویت دهکده خاله فر درآمده باشید.
